" به نام حق "
5ـ استفاده از مرتدینی که توبه کردهاند
ابوبکر صدیق(رض) در جنگهای معروف به رده و همچنین در جریان فتوحات از مرتدین توبــه کار استفاده نکرد، اما حضرت عمر(رض) از مرتدانی که توبه کردند واصلاح شدند و به آداب اسلامی تربــیت یافتند در جنگها استفاده نمود؛ ولی به آنها مسئولیت واگذار نمیکرد .
چنان که به سعد بن ابی وقاص در مورد طلیحه بن خویلد اسدی و عمرو بن معدیکرب نوشت:
" از آنها استفاده کن ولی بر گروه یکصد نفره آنها را به عنوان امیر مقرر نکن . "
بنابراین، از عملکرد دو خلیفهی راشد یعنی حضرات ابوبکر(رض) و عمر(رض) چنین نتیجه میگیریم که مرتدین پس از این که توبه کنند و نزد مسلمانان برگردند، از مصونیت جانی و مالی و سایر حقوق یک مسلمان برخوردار میشوند، ولی به آنها هیچگونه مسئولیتی به ویژه امارت و فرماندهی واگذار نمیشود، چرا که احتمال نفاق همچنان در آنها باقی است، پس با توجه به اینکه رهبری مسلمانان و بخصوص فرماندهی سپاه اسلام موقعیتی حساس میباشد، سپردن اینگونه پستها به آنان باعث میشود که زمین به فساد کشانده شود و موازین زندگی با اختلال روبرو گردد، و منافقین نیز به آنان نزدیک شوند و مؤمنین واقعی دور گردند و جامعهی اسلامی به جامعهای تبدیل شود که جاهلیت آنرا رهبری کند.
بنابراین، میفهمیم که سنت و روش این دو خلیفه در راستای حمایت از مجتمع اسلامی میباشد، تا هیچگونه افراد فاسدی رهبری آنرا بر عهده نگیرد. و اصلاً ممکن است حکم این سنت به آنجا مربوط باشد که مخالف هدفشان با آنان رفتار شود، زیرا احتمال دارد که آنها به خاطر ضربه زدن به مسلمانان یا دستیابی به پست و مقام توبه کرده و رجوع نموده باشند. بنابراین باید از هرگونه پست و مسئولیتی محروم شوند .
*** ادامه دارد ***