عادله خانم کورد، ملکه بدون تاج شاره زوور

مديران انجمن: avin, CafeWeb, Dabir, Noha, bahar, Modir-Kurdi

عادله خانم کورد، ملکه بدون تاج شاره زوور

پستتوسط Aryakq » شنبه آذر ماه 19, 1390 7:18 pm


بانو عادله در سال 1859 در شهر سنندج در استان کوردستان ایران چشم به جهان گشود. بانویی مقتدرو با نفوذ در ایل جاف و همسر«عثمان پاشا» جاف و دختر«عبدالقادر بگ صاحبقران» و مادر«احمد مختار و طاهربگ» جاف دو شاعر نامدار کورد است. در روزگاران خود، انگلیسیها او را ملکه ی بدون تاج شاره زوور ذکر کرده اند.

خاندان بانو عادله بعد از انقراض فرمانروایی میرنشین”بابان” در سال 1851 میلادی از شهر سلیمانیه به منطقه اردلان کوچ نموده اند و عادله خانم در سال 1859 میلادی در شهر سنندج بدنیا می آید.

در ابتدا قرائت و یادگیری قرآن را در نزد استادی ویژه در خانه فرا گرفت و در سال 1895 در حلبچه به همسری عثمان پاشای جاف درآمد.

بعد ازمحمود پاشای جاف، رهبری ایل جاف به عثمان پاشا میرسد وعادله خانم همچون مشاوری کارا به همسرش در اداره نمودن ایل جاف کمک می کند. زمانی که عثمان پاشا به کهولت سن رسید و حتی بعد از مرگش در سال 1905 میلادی، عادله خانم، شخصاً تمامی امورات ایل جاف را اداره می کند و شهرت وآوازه ی او در تمامی مناطق شاره زوور و اورامان و سایر نقاط جنوب کوردستان(عراق) بر سرزبانها می افتد و در میان ایلات و قبایل شرق کوردستان(ایران) به وی  با دیدی خاص و احترام  بدو می نگرند و تمامی اوامر او را اجرا می کنند.

عادله خان، زندانی ویژه را درست و در این زندان آن بزه کارانی را که مرتکب بزهی می شدند، مجازات می نمود.

بانو عادله، بسیار به آبادانی و پیشرفت علم و درس خواندن اهمیت میداد. مدرسه و بازاری و چندین آپارتمان را در آنزمان در حلبچه بنیاد نهاد و حلبچه را از روستایی کوچک به شهری آبادان که دارای بسیاری باغات و تفریحگاه دلنیشن داشت، مبدل نمود.

عادله خانم در 19/7/1924 میلادی در سن شصت وپنج سالگی در شهر حلبچه چشم از جهان فرو بست و در قبرستان”عبا بابیلی” در نزدیک حلبچه و در کنار مرقد«طاهربگ» به خاک سپرده شد و بعدها زمانی که پسرش”احمد مختاربگ” نیز به شهادت رسید، درکنار مرقد مادرش به خاک سپرده شد.

محمد امین زکی بگ به لیاقت و هوشیاری عادله خانم و تأثیر این بانو را برهمسر وایل و تمامی منطقه اشاره می کند. همچنین به اهمیت دادن و توانایی عادله خانم در زمینه تمدن، معماری و امورات اداری و اجتماعی و ایلی را نیز ذکر کرده است.

ادموندز نیز در مورد عادله خان می نویسد: تمامی امورات فرمانروایی عثمان پاشا  بعد از مرگش بدست همسر وی در حقیقت ملکه بدون تاج شاره زوور اداره می شد.

انگلیسیها نیز بدو لقب ممتازهندی”بهادرخان” را بخشیدند.

مینورسکی به ملاقات با عادله خانم در شهر حلبچه در سال 1914 میلادی اشاره می کند و او را فرمانروای واقعی حلبچه قبل و بعد از مرگ همسرش ذکر و همچنین از سخاوت و مهمانداری و میزبانی این دلاور زن کورد ستایش و تعریف می کند.

مجیرسون که به صورت بازرگانی فارس و به نام”غلامحسین شیرازی” در سال  1909 میلادی به حلبچه سفر کرده است و بیش از شش ماه در خانه عثمان پاشا و در نزد عادله خانم و پسرش طاهربگ اقامت و در کتاب معروف خاطرات خود به نام”سیاحتنامه” تمامی احوالات و رفتار این شیرزن کورد را به رشته تحریر در آورده است.

عادله خانم و همراه با میجرسون نماینده سامی بریتانیا در سال 1919 در حلبچه

برای نویسنده این مطلب Aryakq تشکر کننده ها:
kazari (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am)
رتبه: 7.14%
 
نماد کاربر
Aryakq
کاربر سایت
کاربر سایت
 
پست ها : 4
تاريخ عضويت: يکشنبه آذر ماه 12, 1390 12:30 am
محل سکونت: کرماشان
تشکر کرده: 0 دفعه
تشکر شده: 2 بار
امتياز: 0

بازگشت به ژیان نامه ی گه وره کان کورد

چه کسي حاضر است ؟

کاربران حاضر در اين انجمن: بدون كاربران آنلاين و 1 مهمان