شخصیت امام شهید حسن البنا

در این بخش مقالات در زمینه دینی قرار داده می شود

مديران انجمن: CafeWeb, Dabir, Noha, bahar

شخصیت امام شهید حسن البنا

پستتوسط TalareDini » دوشنبه ارديبهشت ماه 18, 1391 6:10 pm

در این تاپیک می خواهیم شخصیت امام شهید حسن البنا (رحمه الله) را در چند قسمت(شاید 4 قسمت) با استفاده از 2 مرجع(1- اخوان المسلمین بزرگترین جنبش اسلامی معاصر. 2- حسن البنا امام شهید راه دعوت و نوگرایی) بیان نماییم. سعی بر آن است که نظرات شخصی خود را ننویسم و در آخر سر بعد از پایان چند قسمت اگر نظر یا دیدگاه  خاصی داشتیم با ذکر این که نظر یا دیدگاه تالار دینی است بیان خواهیم کرد.
سعی خواهیم کرد هر 10 روز یک قسمت را اضافه کنیم.
قسمت اول: در مورد خانواده و از کودکی تا 12سالگی امام هست.

                                                                                           شخصیت حسن البنا

تمامی کسانی که در ستایش یا نکوهش حسن البنا مطلبی نوشته اند یا سخنی گفته اند بر این نکته متفق القولند که وی شخصیتی بارز و نیرومند داشت. تاریخ تطور و تکامل جنبش «اخوان المسلمین» این نکته را بخوبی روشن می سازد. شخصیت ایشان با ویژگی های سازمان اخوان، در شرایط گوناگون، در آمیخت اگر سازمان «اخوان المسلمین» با تمامی حرکت هایی که در تاریخ اسلام انجام گرفت، تفاوت دارد به این دلیل است که «حسن البنا» از تمامی رهبران آن جنبش ها متمایز است. البنا در واقع دنباله رو اندیشمندانی چون «سید جمال الدینی اسد آبادی» و « شیخ محمد عبده» بود که آوازه ی کلامشان هنوز هم در گوش جهانیان پیچیده است. ولی حسن البنا در بسیاری از ابعاد با آنها فرق داشت شاید بارزترین تفاوت بین آنها این باشد که آن دو نتوانستند پس از خود، سازمان یا برنامه ی مدونی از خود باقی بگذارند که پیروان صدیق ایشان بتوانند بر مبنای آنها حرکتشان را پیگیری کنند. شاید به همین دلیل بتوان او را به همان نامی که شایسته آن است یعنی یک «مبلغ» به معنی واقعی کلمه نامید، در حالی که دیگران مردانی مذهبی، فعال و پرشور بودند که عقاید درخشانی داشتند و کتاب هایی هم نوشته اند.
شاید مهمترین نکته ی دیگر در شخصیت البنا را بتوان در این دانست که او هیچگاه روی مسائل دینی به شیوه ی الأزهر، با ان توضیحات و تبیینات نظری، کار نکرد. بطور خلاصه می توان گفت که او یک مرد «روحانی» به شکل متداول سنتی نبود.
تحصیلات وی ایشان را برای چنین کاری آماده نکرده بود. در نوشته ها، کتاب ها و مقالاتش پیوسته از اینکه مثل مردان مذهبی و کسانی که تحصیلات ویژه علوم دینی را میگذرانند، درگیر بحث های طویل و پیچیده ی کلامی می شوند، پرهیز می کرد. اولین ومهمترین هدف ایشان گرد هم آوردن مسلمانان، ایجاد هماهنگی بین قلوب مسلمین و هدایت آنها بسوی اصول اولیه و بنیادی اسلام یعنی قرآن و حدیث بود. در هیچ یک از نوشته هایش فرقه ای را زیر سوال نبرد. تنها با یک فرقه مخالفت می کرد و آن هم به این دلیل انها را کافر می دانست و آن فرقه ی بهائی بود. او پیوسته از حکومت می خواست که علیه آنان موضع گیری کند. به هر حال او درک ویژه ای از اسلام داشت:
"رهنمودهای قرآن قابل درک و فرگیر بوده تمامی ابعاد زندگی انسان را در این جهان و دنیای دیگر دربر می گیرد؛ و کسانی که می اندیشند این رهنمودها تنها به مسائل فردی و اخلاقی برمیگردند، در این گمان خویش دچار اشتباه شده اند، زیرا اسلام بینش، عبادت، وطن، ملیت، دین و اخلاق، بطور خلاصه مصحف و شمشیر است."
ایشان درک خویش را از اسلام بر مبنای قرآن و حدیث و تاریخ قرار داده بود.
به همان اندازه که وی از خلال این درک اندیشه های نوینی را پیش کشید و مطرح  ساخت، سازمانی یکتا با استخوان بندی بنیاد و اهداف نوینی در میان منش های اسلامی پدید آورد. بنابراین می توان گفت که در تمامی سیر حرکت جنبش، البنا نفوذ و تأثیر خویش را بر تمامی جریان باقی گذاشته بود از این رو شناخت شخصیت البنا برای درک واقعیت و ماهیت جنبشی که ایشان موجد و بنیان گذارش بود امری ضروری است.
البنا در سال 1906 متولد گردید محیط رشد و تربیت ایشان محیطی کاملا اسلامی بود. ایشان در جوی اسلامی بالیدن آغاز کرد، چنانکه خود صادقانه می فرماید: «اسلام پدر من است و من جز او پدری ندارم»
پدرش شیخ احمد عبدالرحمن  مشهور به الساعتی با شغل ساعت سازی، در امانت و درستکاری نظیر نداشت او زاده ی محیطی سخت وابسته به دین و قرآن بود. در ناحیه ی «شمشیره» در مرکز«فوه» غربی به دنیا آمد و دروس دینی، مذهبی، قرائت و تفسیر قرآن را آموخت. شغلش ساعت سازی که به دقت و حوصله ی فراوانی نیاز داشت، در اخلاق او سپس فرزندش تأثیر بسزایی نهاد.
پدرش عادت داشت روزها تدریس و شب ها کار کند او با علمای بسیاری آشنایی داشت. هنگامی که مردم دهکده اش مسجدی بنا کردند، او مسئول برگزاری اولین نماز جمعه در آن مسجد گردید و در نتیجه قدر اعتبارش نزد توده ی مردم افزون شد. کتابخانه ای شامل کتب دینی، علمی و هنری داشت و با توجه به اطلاعات وسیعی که به دست آورده بود توانست مقام امام جماعت و واعظ مسجد دهکده را احراز نماید. ساعات فراغت خویش را به خواندن اختصاص می داد و توانست کتب سته(از جمله موطأ امام مالک و مسند امام شافعی) را بخواند. از جمله کتبی که به رشته تحریر در آورد می توان بدایع المسند فی جمع و ترتیب مسند الشافعی و السنن، با شرح و توضیح، را نام برد. او قسمتی از مسندات چهار امام فرق مختلف و از جمله مسند امام احمد بن حنبل را به نام الفتح الربانی فی ترتیب مسند الامام احمد الشیبانی را تصحیح نمود و تفسیری بنام بلوغ الامانی من اسرار الفتح الربانی برآن نوشت.
البنا از زمان جوانی توسط پدرش در مورد امور مذهبی تعلیم می گرفت، او بود که به فرزندش حفظ و قرائت قرآن را آموخت. پدر، نام پسرش را در مدرسه  ی آمادگی که حکومت از روی مدل مدارس ابتدایی- با این تفاوت که زبان خارجی در آن تدریس نمی شد- ساخته بود، ثبت کرد. و با ممارست تمام برنامه های مذهبی فرزندش را طرح و هدایت می کرد. او کتابخانه اش را در اختیار فرزندش گذاشت که مملو از کتب مذهبی، حدیث و تفسیر قرآن بود و به او اجازه داد هرچه میخواهد از مجموعه خصوصی او استفاده کند.
البنا از زمان نوجوانی به خواندن داستان های مردمی علاقه مند بود و سخت تحت تأثیر آنها قرار گرفته، سعی می کرد صحنه های جنگ را بازی کند. او از همان ایام تمایلات مذهبی شدیدی داشت، به طوری که مدتی گوشه نشینی اختیار کرد و سعی نمود با ریاضت و روزه نفس خویش را تقویت نماید. مدتی در مجالس ذکر حضور می یافت و یا برای زیارت مساجد مختلف دست به سفرهای طولانی می زد. هنوز بیش از 14 سال عمر نداشت که در سال 1920 در مدرسه ی معلمین جوان در «دمنهور» نام نویسی کرد. تمایلات مذهبی لحظه ای او را رها نکرد. وی عادت داشت غیر از ماه رمضان، ماه های رجب و شعبان را هم روزه بگیرد. پس از گرفتن گواهینامه ی معلمی به ایشان پیشنهاد تذریس شد ولی ایشان ترجیح دادن به تحصیلاتش ادامه بدهد. برای ادامه ی تحصیل وارد دارالعلوم شد و در سال 1927 فارغ التحصیل گردید. در آن زمان دارالعلوم در واقع مینیاتور الازهر به حساب می آمد و همچون دانشگاه مذکور علوم دینی و نقلی را با شیوه ی جدید و مطابق زمان تعلیم می داد. در این زمان البنا به طور مستمر در مدرسه و خانه و خیابان قرآن می خواند.
البنا تصمیم گرفته بود معلم شود و به مدت هفت سال خود را برای احراز چنین شغلی مهیا می کرد. معلمی شغلی همچون شغل انبیاست. یک معلم پیوسته در حال هدایت و راهنمایی است و لذا می باید آمادگی های لازم را برای چنین رسالتی در خود داشته باشد. ایشان به عنوان یک مبلغ نقش معلمی حقیقی را به عهده گرفت از ان گذشته، البنا به طور فطری و تحت تأثیر محیط، تحصیلات و خصوصیات ویژه اخلاقی خود، شوق و انگیزه ی پایان ناپذیری برای انجام یک رفرم ممذهبی داشت هر چند این امر اندیشه ی او را از پیش به خود مشغول نکرده بود. برای مثال چنانچه محمد عبده را در نظر بگیریم و زمینه های تحصیل او را بیاد آوریم، می توانیم چنین انتظاری داشته باشیم اما در مورد حسن البنا وضع فرق می کرد. ایشان مطالعات وسیعی راجع به آموزش و پروش، فلسفه، روانشناسی و منطق داشت و دانش هایی که دیدش را نسبت به جهان وسیع می کرد و با مسائلی علاوه بر موضوعات مذهبی آشنا می ساخت... ایشان اقتصاد، سیاست و مسائل اجتماعی را به خوبی می شناخت و به عنوان یک خداجوی فطری روحیه ای آزاد اندیش و افکاری بسیار بلند داشت. علاقه ی ایشان به صنعت و اموری تجاری شاید از همان کارگاه کوچک پدرش در ایشان باقی مانده بود زیرا پدر سعی می کرد این صنعت را به نحوه احسن به فرزندش بیاموزد. از همان ابتدای امر، حسن البنا بر روی تسلط سیاه عوامل خارجی بر اقتصاد مملکت، بخصوص در زمینه ی بازرگانی و صنعت تکیه می کرد رابطه ی تنگاتنگ سیاست و اقتصاد را تشخیص می داد و می دانست در هر برنامه ای که مطرح کند این دو نقش می باید در درجه ی اول اهمیت قرار گیرند.
ویژگی بارز و برجسته ی حسن البنا  که در تمامی طول حیات ایشان جلوه ی خاصی به ایشان می بخشید، گرایش صوفیانه  ی ایشان بود که با احساسات عمیق همراه می شد. در این زمینه  دو عامل برای البنا خوش یمن بودند: گرایشی فطری بسوی عرفان و شرایطی که این گرایش را بیشتر برانگیختند.
هنگامی که دوازده ساله بود در مراسمی که صوفیان فرقه ی «حصافیه» پس از نماز شب برگزار می کردند، شرکت می نمود.. صدای یکنواخت و هماهنگ صوفیان که با یکدیگر دم گرفته بودند، از خود بیخود شدن آنها، سرود زیبایی که سر میگرفتند، روحیه ی آزاد منشانه ی پیش کسوتان، تواضع و ادب جوانان و علاقه ی شدید کسانی که به این جمع پیوسته بودند در ایشان تأثیری تعیین کننده گذاشت. او به طور مستمر در این جلسات حاضر می شد و ارتباط دائمیش با جوانان حلقه، تقریبا در تمامی طول زندگیش ادامه داشت.
در این دوران کتاب «المنهل الصافی فی مناقب حسنین الحصلفی را که داستان زندگی اولین شیخ این فرقه بود  را خواند و سخت تحت تأثیر قرار گرفت. تأکید شیوخ در پیوستن به خیر و گسستن از شر و نادیده گیری هرگونه سرزننش و گلایه ای در راه باورها، او را بیش از هر چیز متأثر کرده بود. معجزاتی که به شیخ نسبت می دادند به اندازه ی روحیه ی آزاد منشانه و گسستگی ایشان از تعلقات دنیوی، در او اثر نمی کرد.در این سن و سال کم چنان احساس ها و آزمون های روحی ژرفی بدو روی آوردند که شاید بشود گفت نیمی از شخصیت ووی را شکل دادند و زمیته های ذهنی او را نظام بخشیدند.
در محمودیه او با بازرگان خداجویی آشنا شد که جوانان را گرد هم جمع می کرد و آنها را به قبرستان می برد و در آنجا از زندگی مردان خدا و کردار و گفتار ایشان برایشان قصه می گفت. این قصه ها رقت قلبِ جوانان را بر می انگیخت و اشک به چشمانشان می آورد سپس گورهای تازه حفر گردیده را به انها نشان می داد و سرانجام حیات و زندگی آنان را به ایشان گوشزد می نمود. به برخی از آنها می گفت که به درون قبر بروند، دارز بکشند و اندکی به سرنوشت خویش و تنهایی و وحشت قبر بیندیشند. او با چنین اعمالی، خود می گریست و جوانان نیز گریه می کردند. بعدها آنها چنین تجربه ای را در ذهن تکرار می کردند و تأثیر عمیق آن پیوسته در ذهنشان باقی می  ماند.
مرجع: کتاب اخوان المسلمین بزرگترین جنبش اسلامی معاصر. دکتر اسحاق موسی الحسینی. مترجم:سید هادی خسروشاهی

برای نویسنده این مطلب TalareDini تشکر کننده ها: 5
Noha (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), RafterW (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), bahar (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), mehr (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am), naseh_azizi (يکشنبه ارديبهشت ماه 7, 1392 2:51 am)
رتبه: 35.71%
 
نماد کاربر
TalareDini
مدیر انجمن
مدیر انجمن
 
پست ها : 90
تاريخ عضويت: دوشنبه ارديبهشت ماه 4, 1391 11:30 pm
تشکر کرده: 86 بار
تشکر شده: 193 بار
امتياز: 0

پستتوسط TalareDini » چهارشنبه ارديبهشت ماه 20, 1391 8:54 pm

با سلام
صرفا جهت آوردن تاپیک به صفحه اول!
نماد کاربر
TalareDini
مدیر انجمن
مدیر انجمن
 
پست ها : 90
تاريخ عضويت: دوشنبه ارديبهشت ماه 4, 1391 11:30 pm
تشکر کرده: 86 بار
تشکر شده: 193 بار
امتياز: 0

پستتوسط RafterW » جمعه ارديبهشت ماه 21, 1391 12:52 am

با سلام و تشکر

روان و زیبا نوشته اید ممنون ...چشم به راه ادامه اش هستم

آیا اینجا سوال های مربوط به این شخصیت تفکر برانگیز را میتوانم بپرسم؟
نماد کاربر
RafterW
کاربر فعال
کاربر فعال
 
پست ها : 83
تاريخ عضويت: جمعه آذر ماه 3, 1390 12:30 am
تشکر کرده: 40 بار
تشکر شده: 120 بار
امتياز: 0

پستتوسط TalareDini » يکشنبه ارديبهشت ماه 24, 1391 8:49 pm

با سلام خدمت کاربر گرامی RafterW هر گونه سوالی دارید بفرمایید ما هم در حد وسع و توانمان به سوالات جناب عالی پاسخ خواهیم داد.
نماد کاربر
TalareDini
مدیر انجمن
مدیر انجمن
 
پست ها : 90
تاريخ عضويت: دوشنبه ارديبهشت ماه 4, 1391 11:30 pm
تشکر کرده: 86 بار
تشکر شده: 193 بار
امتياز: 0

پستتوسط RafterW » يکشنبه ارديبهشت ماه 24, 1391 10:22 pm

با عرض سلام
با توجه به اینکه اجازه گرفته ام و نمی خواهم بحث هم به حاشیه برود فعلا این موضوع:


آنگونه که من شنیده ام از ایشان با عنوان مجدد قرن  یاد می کنند لطفا در این باره توضیح دهید.
اگر فکر میکنید بحث به حاشیه نمی رود این را نیز پاسخ دهید:

آیا وجود مجدد در هر قرن حتمی است؟ بنا به چه دلایلی؟

ضمنا منتظر نظرتان درباره کتاب پیشنهادیتان برای بخش کتاب خوانی هم هستم.
با تشکر
نماد کاربر
RafterW
کاربر فعال
کاربر فعال
 
پست ها : 83
تاريخ عضويت: جمعه آذر ماه 3, 1390 12:30 am
تشکر کرده: 40 بار
تشکر شده: 120 بار
امتياز: 0

پستتوسط Noha » چهارشنبه خرداد ماه 10, 1391 11:37 am

هوالمستعان

سلام علیکم

ضمن تشکر از شما،منتظر ادامه اش هستیم ؛ از ده روز گذشته!! 8O

سؤال جناب RafterW هم بی جواب مونده! :x


خداوند توفیق تان دهد.


فذکر فإن الذکری تنفع المؤمنین

جنة الفردوس مأوایتان


الـلـهم ء ات أنــفـسنا تقـــواهــا و زکیـــها إنــک أنــت خــیر من زکــیها

نماد کاربر
Noha
معاون و ناظر سایت
معاون و ناظر سایت
 
پست ها : 1424
تاريخ عضويت: پنج شنبه اسفند ماه 25, 1389 12:30 am
محل سکونت: pavah
تشکر کرده: 2031 بار
تشکر شده: 1557 بار
امتياز: 4930

پستتوسط TalareDini » چهارشنبه خرداد ماه 10, 1391 2:56 pm

با سلام خدمت دوستان گرامی و عرض پوزش برای تأخیر زیاد در ادامه ی این مطلب و معذزت خواهی ویژه نسبت به جناب RafterW برای جواب ندادن سوال ایشان. بنده به دلیل درگیر بودن به امتحانات فعلا تا آخر این ماه کاری از دستم بر نمی آید و انشاالله بعد این مدت ادامه ی کار را به شدت پیگیری خواهم کرد. با تشکر
نماد کاربر
TalareDini
مدیر انجمن
مدیر انجمن
 
پست ها : 90
تاريخ عضويت: دوشنبه ارديبهشت ماه 4, 1391 11:30 pm
تشکر کرده: 86 بار
تشکر شده: 193 بار
امتياز: 0


بازگشت به مقالات متنوع دینی

چه کسي حاضر است ؟

کاربران حاضر در اين انجمن: بدون كاربران آنلاين و 8 مهمان