بلاء برای مؤمنین یا امتحان است ویا درجه و یا اینکه کفاره گناهان است وخداوند می خواهد آنها رادراین دنیا پاک گرداند تا در قیامت آسوده خاطر باشند.
در احادیث داریم که مؤمن اگر از دنیا برود بخاطر گرفتاریها و سختيهایی که در دنیا پیدا كرده اصلاً پا در جهنم نمی گذارد اگرهم به جهنم برود مخلّد در عذاب نیست و خداوند با انواع بلاها و با شفاعت آنها رااز جهنم خارج می سازد و بعضی دیگر که بسیار گنهکارند تا چندین سال در طبقه اول جهنم باقی می مانند.
هرچه حُبّ خدا بیشتر شود بلاها بیشتر می شوند و خداوند انسان مؤمن را به انواع گرفتاریها مبتلا می کند تا در قیامت بدون هیچ گناهی بااو ملاقات کنند.
اگر کسی پولی را بشمارد و مثلاً 99 تا باشد و ناراحت شود و دوباره بشمارد و100 تا شود همین مقدار ناراحتی مي تواند سبب کفاره گناهانش شود.
مسند أحمد مخرجا (3/ 78)
1481 - حَدَّثَنَا وَكِيعٌ، حَدَّثَنَا سُفْيَانُ، عَنْ عَاصِمِ بْنِ أَبِي النَّجُودِ، عَنْ مُصْعَبِ بْنِ سَعْدٍ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ أَيُّ النَّاسِ أَشَدُّ بَلاءً؟ قَالَ: «الْأَنْبِيَاءُ، ثُمَّ الصَّالِحُونَ، ثُمَّ الْأَمْثَلُ، فَالْأَمْثَلُ مِنَ النَّاسِ، يُبْتَلَى الرَّجُلُ عَلَى حَسَبِ دِينِهِ، فَإِنْ كَانَ فِي دِينِهِ صَلابَةٌ زِيدَ فِي بَلائِهِ، وَإِنْ كَانَ فِي دِينِهِ رِقَّةٌ خُفِّفَ عَنْهُ، وَمَا يَزَالُ الْبَلاءُ بِالْعَبْدِ حَتَّى يَمْشِيَ عَلَى ظَهْرِ الْأَرْضِ لَيْسَ عَلَيْهِ خَطِيئَةٌ»
مؤمن باید قدر خود را بداند والبته این نکته را نیز توجه داشته باشد که باید حتماً عنوان مؤمن را یدک بکشد كه با اقرار به زبان و قلب و با تقوا و ورع حاصل می گردد؛ یعنی انسان باید حتی از شبهات هم اجتناب کند که این ورع سبب ایجاد نورانیت شده و حاجز و مانع از معصیت گردد.
گاهی اوقات هم بلاءها برای ترفیع و بالابردن درجه ، در حديث داريم كه :
هیچ بلایی نیست مگر بخاطر یک گناهی که از او سر می زند . شخصی سؤال نمود: آیا خوبانِ عالَم هم بخاطر گناه ، دچار بلا و مصيبات شده اند؟!
حضرت فرمود: نه گاهي بلاها برای ترفیع درجه و بالا بردن مقام است.
سنن الترمذي ت شاكر (4/ 603)
2402 - حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حُمَيْدٍ الرَّازِيُّ، وَيُوسُفُ بْنُ مُوسَى القَطَّانُ البَغْدَادِيُّ، قَالَا: حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَغْرَاءَ أَبُو زُهَيْرٍ، عَنْ الأَعْمَشِ، عَنْ أَبِي الزُّبَيْرِ، عَنْ جَابِرٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «يَوَدُّ أَهْلُ العَافِيَةِ يَوْمَ القِيَامَةِ حِينَ يُعْطَى أَهْلُ البَلَاءِ الثَّوَابَ لَوْ أَنَّ جُلُودَهُمْ كَانَتْ قُرِضَتْ فِي الدُّنْيَا بِالمَقَارِيضِ»
يعني اهل عافيت در روز قيامت وقتي به عطايايي كه به اهل بلاء داده مي شود مي نگرند آرزو مي كنند كاش در دنيا با قيچي ريزريز شده بودند.
بعضی مصائب هم برای امتحان است و بعداز پیروزی دراین امتحان تبدیل به درجه می شود چنانچه در بلاهايي كه بر حضرت ايوب عليه السلام وارد شد اينگونه بود.
خلاصه انسان عاقل بر بلاها صبر می کند تا اين چند روزه دنيا بگذرد و به وعده الهي يعني بهشت جاويد راه پيدا كند.
« إنّ مع العسر يسراً فانّ مع العسر يسراً »[/CENTER]